چکیده
از آنجایی که بیشتر مردم در اثر ضعف ایمان و پیروی از نفس و شیطان بدبینی را رها نمی کنند و به گناه بزرگ سوء ظن مبتلا می شوند، سعی شده است در این تحقیق به بررسی پیرامون رذیله اخلاقی (سوء ظن) که باعث بسیاری از مشکلات و ناراحتی های شخصی، خانوادگی و اجتماعی است، پرداخته شود و راههای درمان این مرض اخلاقی را مورد بررسی قرار داد، در واقع راه اصلاح اجتماع و جلوگیری از هلاکت فرد، خانواده و جامعه آگاه کردن مردم و مسدود نمودن راه ارتکاب این صفت رذیله می باشد. این تحقیق از سه فصل تشکیل شده که در فصل اول از مفهوم سوء ظن و مفاهیمی که به نوعی با سوء ظن مرتبط هستند، پیشینه موضوع، اهمیت و اهداف بحث شده. و در فصل دوم به ابعاد سوء ظن از جمله؛ انواع سوء ظن (مجاز و غیر مجاز) و عوامل سوء ظن (ضعف ایمان، وسوسه فکری، محیط تربیتی و …) پرداخته شده و در فصل سوم به راههای درمان از جمله؛ راههای علمی (توجه به مفاسد فردی از جمله؛ عذاب روحی، محرومیت ایمان و …) توجه به مفاسد خانواده از جمله؛ (تعارض، کشمکش، بزهکاری فرزندان و طلاق و …) و توجه به مفاسد اجتماعی از جمله؛ (غیبت، تجسس در امور دیگران و …) و توجه به آثار اخروی و راههای عملی از جمله؛ (اصلاح خود، تقویت حسن ظن و …) پرداخته شده است. در این تحقیق از کتب روائی، تفسیری، اخلاقی، لغوی بهره برده شده است. بنابراین اگر سوء ظن در جامعه شیوع یابد رشته دوستی ما، خانواده، برادری ها قطع می شود و اعتماد متقابل در جامعه از بین می رود. پس برای داشتن روحی پاک و سالم و داشتن آسایش و امنیت فکری، هر شخصی باید برای از بین بردن این بیماری تلاش کند. زیرا در واقع خودسازی مقدم بر جامعه است؛ پس هر شخص ابتدا مسئول اصلاح خود و سپس اصلاح دیگران است. اگر همه خود را اصلاح نمایند، شاید دیگر احتیاج به قوه جبریه و قضائیه در نهی از مناهی و قانون شکنی نباشد. واژگان کلیدی: سوء ظن، حسن ظن